ในยุคที่คนให้ความสำคัญกับสุขภาพมากขึ้น การบริโภคอาหารปลอดสารพิษและเกษตรอินทรีย์จึงกลายเป็นแนวโน้มหลักที่ได้รับความสนใจทั่วโลก ประเทศไทยมีทรัพยากรธรรมชาติและความหลากหลายทางชีวภาพที่สามารถพัฒนาวัสดุทางการเกษตรได้เอง ซึ่งหนึ่งในนั้นคือ ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยคอก ปุ๋ยชีวภาพ ปุ๋ยอินทรีย์ ฯลฯ จุลินทรีย์ย่อยสลายตอซังฟางข้าว จุลินทรีย์ที่ใช้ในการป้องกันกำจัดโรค แมลง ศัตรูพืช อย่างเช่น ไตรโคเดอร์ม่า บาซิลลัส ซับธิลิส จุลินทรีย์ป้องกันกันกำจัดโรคพืช เมทาไรเซียม จุลินทรีย์กำจัดปลวก และบิวเวอเรีย์ พาซิโลมัยซีท จุลินทรีย์ป้องกันกำจัด เพลี้ย แมลงศัตรูพืช ต่าง ๆ บาซิลลัส ธูริงจิเอนซิส หรือบีทีชีวภาพ จุลินทรีย์กำจัดหนอน ฯลฯ
ภาครัฐควรส่งเสริมปัจจัยการผลิตที่มีแหล่งกำเนิดในประเทศไทยเหล่านี้ให้มากๆ ควรเข้มงวดต่อการนำเข้า หรือส่งเสริมให้ความรู้เรื่องปุ๋ยอินทรีย์ที่ผลิตจากจุลินทรีย์ที่เกิดในประเทศไทย การใช้ปุ๋ยจุลินทรีย์ช่วยส่งเสริมให้การเกษตรเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ลดการใช้สารเคมีที่เป็นอันตราย และสร้างเสถียรภาพให้กับเกษตรกรในระยะยาว
ปุ๋ยจุลินทรีย์คือปุ๋ยที่ผลิตจากจุลินทรีย์ซึ่งมีความสามารถในการช่วยปรับปรุงดินและเพิ่มปริมาณธาตุอาหารให้กับพืช เช่น การตรึงไนโตรเจน สลายอินทรียวัตถุ และป้องกันการเกิดโรคพืชจากจุลินทรีย์ที่เป็นศัตรูพืช ประโยชน์สำคัญของปุ๋ยจุลินทรีย์คือการช่วยเพิ่มปริมาณอินทรียวัตถุในดิน ทำให้ดินมีความอุดมสมบูรณ์ ช่วยส่งเสริมการเจริญเติบโตของพืช และช่วยลดการใช้ปุ๋ยเคมีที่อาจมีสารพิษตกค้างในดินและพืช
ข้อดีของปุ๋ยจุลินทรีย์ที่ผลิตในประเทศไทย
1. การใช้ทรัพยากรท้องถิ่น จุลินทรีย์ที่พบในดินและพืชในประเทศไทยได้รับการปรับตัวกับสภาพภูมิอากาศและดิน ทำให้เหมาะกับการผลิตพืชในสภาพแวดล้อมในท้องถิ่น นอกจากนี้ยังช่วยลดการนำเข้าปุ๋ยจากต่างประเทศ ลดค่าใช้จ่ายของเกษตรกร
2. ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก การผลิตและใช้ปุ๋ยเคมีทำให้เกิดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสู่ชั้นบรรยากาศ ในขณะที่ปุ๋ยจุลินทรีย์จากวัสดุอินทรีย์จะไม่ก่อให้เกิดการปล่อยก๊าซมากนัก อีกทั้งยังมีส่วนช่วยให้ดินซึมซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์จากบรรยากาศได้ดีขึ้น
3. เสริมสร้างระบบนิเวศดิน จุลินทรีย์ในปุ๋ยจะทำให้ดินอุดมสมบูรณ์และมีชีวิตชีวามากขึ้น ช่วยให้การย่อยสลายสารอาหารในดินเป็นไปอย่างรวดเร็ว ส่งเสริมวงจรสารอาหารในดินให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
4. เพิ่มความปลอดภัยต่อผู้บริโภค การใช้ปุ๋ยจุลินทรีย์ช่วยลดความเสี่ยงของสารพิษตกค้างในพืช ลดความเสี่ยงในการเป็นอันตรายต่อผู้บริโภค
แนวทางการส่งเสริมการใช้ปุ๋ยไทยจุลินทรีย์ไทย
1. การสร้างความรู้ความเข้าใจแก่เกษตรกร หน่วยงานรัฐบาลและเอกชนควรจัดการอบรมและให้ข้อมูลเกี่ยวกับประโยชน์และวิธีการใช้ปุ๋ยจุลินทรีย์เพื่อให้เกษตรกรตระหนักถึงข้อดีและการปฏิบัติที่ถูกต้อง
2. สนับสนุนการวิจัยและพัฒนา การสนับสนุนการวิจัยเกี่ยวกับจุลินทรีย์ไทยเพื่อให้ได้สายพันธุ์ที่เหมาะสมและมีประสิทธิภาพสูงสุดต่อการเกษตรในท้องถิ่น รวมถึงการปรับปรุงกระบวนการผลิตที่มีต้นทุนต่ำและประสิทธิภาพสูง
3. การส่งเสริมการตลาด การพัฒนาตลาดเกษตรอินทรีย์ให้มีช่องทางการจัดจำหน่ายที่เข้าถึงผู้บริโภคได้ง่ายขึ้น เช่น ร้านค้าปลีกเกษตรอินทรีย์ การจัดแสดงสินค้า และการทำตลาดออนไลน์
4. การให้สิทธิประโยชน์แก่เกษตรกร รัฐบาลสามารถออกมาตรการสนับสนุน เช่น การให้เงินอุดหนุนเกษตรกรที่ใช้ปุ๋ยจุลินทรีย์ หรือการให้สิทธิพิเศษในโครงการเกษตรยั่งยืน
การส่งเสริมให้เกษตรกรไทยหันมาใช้ปุ๋ยไทยจุลินทรีย์ไทยไม่เพียงช่วยเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ของดินและสร้างผลิตภัณฑ์ปลอดสารพิษที่ปลอดภัยแก่ผู้บริโภคเท่านั้น แต่ยังช่วยลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและสร้างความยั่งยืนให้กับภาคการเกษตรไทยในระยะยาว อันนี้ถ้าทุกคนช่วยกันก็จะเป็นผลดีต่อประเทศไทยของเราและโลกด้วย
ดร.มนตรี บุญจรัส
ประธานกรรมการ บริษัท ไทยกรีนอะโกร จำกัด
ประธานชมรมเกษตรปลอดสารพิษแห่งประเทศไทย
