ภัยแล้งเป็นปัญหาสำคัญที่ส่งผลกระทบต่อเกษตรกรทั่วโลก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงที่สภาพอากาศเปลี่ยนแปลงอย่างรุนแรง การขาดแคลนน้ำส่งผลโดยตรงต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตของพืช แต่ด้วยเทคโนโลยีที่ก้าวหน้า ปัจจุบันมี สารอุ้มน้ำโพลิเมอร์ (Super Absorbent Polymer) ที่สามารถช่วยบรรเทาปัญหานี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
สารอุ้มน้ำโพลิเมอร์คืออะไร?
สารอุ้มน้ำโพลิเมอร์ หรือ SAP คือ โพลิเมอร์ชนิดพิเศษที่มีคุณสมบัติในการดูดซับและกักเก็บน้ำไว้ในปริมาณมาก โดยสามารถดูดซับน้ำได้มากกว่าน้ำหนักตัวเองหลายร้อยเท่า ช่วยรับสารอุ้มน้ำโพลิเมอร์ดูดซับน้ำ จะพองตัวกลายเป็นเจล ซึ่งจะค่อยๆ ปลดปล่อยน้ำออกมาให้พืชดูดซึมไปใช้ได้อย่างต่อเนื่อง
คุณสมบัติเด่นของสารอุ้มน้ำโพลิเมอร์ สามารถดูดซับน้ำได้มากกว่าน้ำหนักตัวเอง 200-400 เท่าและค่อยๆปลดปล่อยน้ำได้อย่างช้าๆ ช่วยให้พืชได้รับน้ำอย่างต่อเนื่อง ลดการสูญเสียน้ำจากการระเหยใช้งานง่าย สามารถผสมกับดินได้โดยตรง หรือใช้โรยรอบๆ โคนต้น ที่สำคัญสารอุ้มน้ำโพลิเมอร์ยังมีความปลอดภัยสูงเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ส่วนใหญ่ย่อยสลายได้เองตามธรรมชาติ ไม่เป็นอันตรายต่อดินและพืช
ประโยชน์ของสารอุ้มน้ำโพลิเมอร์ต่อการปลูกพืชในหน้าแล้งยาวนาน ลดความถี่ในการรดน้ำ: SAP ช่วยกักเก็บน้ำไว้ในดิน ทำให้ลดความจำเป็นในการรดน้ำบ่อยๆ ประหยัดเวลาและแรงงาน
เพิ่มอัตราการรอดตายของพืช โดยเฉพาะพืชที่เพิ่งปลูกใหม่ สารอุ้มน้ำโพลิเมอร์จะช่วยให้รากได้รับความชื้นอย่างเพียงพอ เพิ่มโอกาสในการตั้งตัว ช่วยให้พืชเจริญเติบโตได้ดีแม้ในสภาวะขาดแคลนน้ำ พืชยังคงได้รับน้ำอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้เจริญเติบโตได้ดี ให้ผลผลิตสูง
อีกหน้าที่ที่สำคัญคือลดการสูญเสียน้ำ ลดการระเหยของน้ำ ทำให้สามารถใช้น้ำได้อย่างคุ้มค่า เหมาะสำหรับพื้นที่แห้งแล้ง สารอุ้มน้ำโพลิเมอร์ช่วยปรับปรุงโครงสร้างดิน ช่วยให้ดินร่วนซุย อากาศถ่ายเทได้ดี รากพืชเจริญเติบโตได้ง่าย
การใช้สารอุ้มน้ำโพลิเมอร์ในการเกษตร สามารถใช้ได้ทั้ง ไม้ผล พืชไร่ ไม้ดอกไม้ประดับ ไม่ว่าจะเป็น ทุเรียน ลองกอง มังคุด ลำใย ลองกอง เงาะ ฯลฯ ข้าวโพด อ้อย มันสำปะหลัง ฯลฯ โดยผสมลงในดินก่อนปลูก หรือโรยรอบๆ โคนต้น การผสมดินปลูกอาจจะใช้ชนิดละเอียดจะเหมาะสมมากกว่าชนิดเม็ด ลงในดินตอนปลูก หรือใช้โรยรอบๆ บริเวณทรงพุ่ม
การใช้สารอุ้มน้ำโพลิเมอร์ในไม้ดอกไม้ประดับ จะช่วยยืดอายุการบานของดอกไม้ และลดความถี่ในการรดน้ำ ถ้าใชใชาสารอุ้มน้ำโพลิเมอร์ในการปลูกหญ้า จะช่วยให้หญ้าเขียวขจี แม้ในช่วงหน้าแล้งช่วยสารอุ้มน้ำโพลิเมอร์ ช่วยลดต้นทุนการใช้ปุ๋ยและสารเคมีช่วยลดการสูญเสียปุ๋ยที่ละลายน้ำ เนื่องจากน้ำจะถูกกักไว้ในดินนานขึ้น ทำให้พืชสามารถดูดซึมสารอาหารได้เต็มที่ สารอุ้มน้ำโพลิเมอร์ยังช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการใช้ทรัพยากรดิน ช่วยปรับปรุงโครงสร้างดิน ทำให้ดินร่วนซุยมากขึ้น และเพิ่มความสามารถในการดูดซับน้ำ แม้ในดินที่มีความอุดมสมบูรณ์ต่ำ การใช้สารอุ้มน้ำโพลิเมอร์ ยังช่วยลดผลกระทบจากสภาพอากาศรุนแรง ช่วยให้พืชสามารถต้านทานสภาพอากาศแห้งแล้งและอุณหภูมิที่สูงขึ้นได้ดียิ่งขึ้น
สารอุ้มน้ำโพลิเมอร์ เป็นนวัตกรรมที่ช่วยแก้ปัญหาการขาดแคลนน้ำในการเกษตร โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงหน้าแล้งยาวนาน สารอุ้มน้ำโพลิเมอร์ ช่วยให้พืชได้รับน้ำอย่างเพียงพอ เจริญเติบโตได้ดี และให้ผลผลิตสูง เป็นทางเลือกที่ยั่งยืน ช่วยประหยัดน้ำ และลดต้นทุนในการผลิต เกษตรกรยุคใหม่ควรศึกษาและนำไปประยุกต์ใช้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการเพาะปลูกต่อไป
ดร.มนตรี บุญจรัส
ประธานกรรมการ บริษัท ไทยกรีนอะโกร จำกัด
ประธานชมรมเกษตรปลอดสารพิษแห่งประเทศไทย
