ในปัจจุบัน
ปัญหาสารเคมีทางการเกษตรได้กลายเป็นหนึ่งในประเด็นสำคัญที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพของเกษตรกร
ผู้บริโภค และสิ่งแวดล้อมในประเทศไทย
การใช้สารเคมีเกินความจำเป็นหรืออย่างไม่เหมาะสมก่อให้เกิดผลเสียทั้งในระยะสั้นและระยะยาว
ไม่ว่าจะเป็นการปนเปื้อนในดิน น้ำ อากาศ หรือผลผลิตทางการเกษตร
การลดการพึ่งพาสารพิษจึงเป็นสิ่งที่ทุกภาคส่วนควรให้ความสำคัญ
โดยเฉพาะองค์กรที่มีบทบาทสำคัญอย่าง “ชมรมเกษตรปลอดสารพิษแห่งประเทศไทย”
ซึ่งเป็นศูนย์กลางในการรณรงค์และผลักดันให้เกษตรกรไทยหันมาใช้วิธีการเกษตรที่ยั่งยืนและปลอดภัยมากขึ้น
บทบาทของชมรมเกษตรปลอดสารพิษแห่งประเทศไทย
ชมรมเกษตรปลอดสารพิษแห่งประเทศไทย ก่อตั้งขึ้นในปี 2542
เพื่อตอบสนองต่อความจำเป็นในการลดการใช้สารเคมีทางการเกษตร
ท่ามกลางความนิยมการใช้สารเคมีและสารพิษทางการเกษตรอย่างบ้าคลั่ง
โดยมีบทบาทสำคัญในหลายด้าน ได้แก่:
1.
การให้ความรู้และสร้างความตระหนักรู้ ชมรมฯ
ดำเนินกิจกรรมให้ความรู้แก่เกษตรกรเกี่ยวกับผลกระทบของการใช้สารเคมีและข้อดีของการเกษตรปลอดสารพิษ
ผ่านการอบรม สัมมนา และการลงพื้นที่ในชุมชนต่างๆ นอกจากนี้ยังส่งเสริมการใช้สื่อออนไลน์และสิ่งพิมพ์เพื่อกระจายข้อมูลไปยังกลุ่มเป้าหมายได้กว้างขวางยิ่งขึ้น
2.
การส่งเสริมและสนับสนุนการเกษตรปลอดภัยมุ่งไปสู่เกษตรอินทรีย์ ชมรมฯ
สนับสนุนเกษตรกรในการปรับเปลี่ยนวิธีการผลิตจากการใช้สารเคมีสู่การเกษตรแบบอินทรีย์
โดยจัดหาองค์ความรู้เกี่ยวกับการผลิตปุ๋ยหมัก น้ำหมักชีวภาพ และวิธีการปราบศัตรูพืชโดยไม่พึ่งสารเคมี
รวมถึงสนับสนุนการรับรองมาตรฐานสินค้าเกษตรอินทรีย์เพื่อเพิ่มโอกาสทางการตลาด
3.
การสร้างเครือข่ายเกษตรกรปลอดสารพิษ ชมรมฯ
ทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางในการเชื่อมโยงเกษตรกรที่มีเป้าหมายร่วมกัน
เพื่อสร้างเครือข่ายความร่วมมือในการแบ่งปันความรู้ ประสบการณ์ และทรัพยากร เช่น
เมล็ดพันธุ์อินทรีย์และผลิตภัณฑ์ชีวภาพ
4.
การรณรงค์และผลักดันนโยบายสาธารณะ ชมรมฯ
ร่วมมือกับภาครัฐและองค์กรพัฒนาเอกชนในการรณรงค์ลดการใช้สารเคมีทางการเกษตร
และผลักดันนโยบายที่สนับสนุนการเกษตรปลอดสารพิษ เช่น การควบคุมการนำเข้าสารเคมี
การจัดตั้งกองทุนช่วยเหลือเกษตรกรที่ปรับเปลี่ยนการผลิต
และการให้สิทธิประโยชน์แก่ผู้ประกอบการที่ผลิตหรือจำหน่ายสินค้าปลอดสารพิษ
5. การวิจัยและพัฒนา ชมรมฯ
สนับสนุนการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมทางการเกษตรที่ปลอดภัยและยั่งยืน
เช่น การผลิตปุ๋ยชีวภาพและสารกำจัดศัตรูพืชจากธรรมชาติ
เพื่อเป็นทางเลือกที่เหมาะสมและมีประสิทธิภาพสำหรับเกษตรกร
ผลกระทบเชิงบวกจากการดำเนินงานของชมรมฯ
ด้วยความมุ่งมั่นและการดำเนินงานของชมรมเกษตรปลอดสารพิษแห่งประเทศไทย
ผลลัพธ์เชิงบวกที่เกิดขึ้นคือ:
•
เกษตรกรที่เข้าร่วมโครงการสามารถลดต้นทุนการผลิตและเพิ่มรายได้จากการจำหน่ายสินค้าปลอดสารพิษในตลาดที่มีมูลค่าสูง
•
ผู้บริโภคได้รับสินค้าเกษตรที่ปลอดภัยต่อสุขภาพมากยิ่งขึ้น
•
สิ่งแวดล้อมได้รับการฟื้นฟูจากการลดการปนเปื้อนของสารเคมีในดิน น้ำ และอากาศ
•
เศรษฐกิจท้องถิ่นเติบโตจากการพัฒนาเกษตรอินทรีย์และการสร้างเครือข่ายความร่วมมือในชุมชน
ข้อท้าทายและแนวทางแก้ไข
แม้จะมีผลลัพธ์ที่ดี
แต่การลดการใช้สารพิษในภาคเกษตรยังคงเผชิญกับความท้าทาย เช่น
ความเคยชินของเกษตรกรที่พึ่งพาสารเคมี ความต้องการแรงสนับสนุนทางการเงิน
และความเข้าใจผิดเกี่ยวกับเกษตรอินทรีย์ ชมรมฯ
จึงจำเป็นต้องเพิ่มความเข้มแข็งในการทำงานร่วมกับภาครัฐ องค์กรพัฒนาเอกชน
และภาคธุรกิจ เพื่อให้การรณรงค์มีประสิทธิภาพและเกิดผลกระทบในวงกว้างยิ่งขึ้น
โดยรวม “ชมรมเกษตรปลอดสารพิษแห่งประเทศไทย”
มุ่งมั่นที่จะเป็นกลไกสำคัญในการขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงภาคเกษตรไทยให้ปลอดภัยและยั่งยืน
ด้วยบทบาทในการให้ความรู้ สร้างเครือข่าย ส่งเสริมการเกษตรอินทรีย์
และผลักดันนโยบายที่เกี่ยวข้อง ชมรมฯ จึงเป็นแรงผลักดันสำคัญในการสร้างอนาคตที่ดีกว่าสำหรับเกษตรกร
ผู้บริโภค และสิ่งแวดล้อมในประเทศไทยต่อไป
ดร.มนตรี บุญจรัส
ประธานกรรมการ บริษัท ไทยกรีนอะโกร จำกัด
ประธานชมรมเกษตรปลอดสารพิษแห่งประเทศไทย
